Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679)

Agata Kwiatek

Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679)

Data publikacji: 29.09.2022

Prace Historyczne, 2022, Numer 149 (2), s. 391 - 404

https://doi.org/10.4467/20844069PH.22.020.15680

Autorzy

Pobierz pełny tekst

PDF

drukuj

Tytuły

Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679)

Abstrakt

The Vasas’ letters to the writer and land judge from Zator – Jan Pisarzowski (1599–1679)

Jan Pisarzowski (1599–1679) was a writer and land judge of Zator, who did not belong to the elite of power of the Polish-Lithuanian Commonwealth. However, in the collection of his correspondence, among letters written by middle nobles, there are notes sent by representatives of the House of Vasa – Ladislaus IV, Carol Ferdinand and John II Casimir. Their themes centered around requests for support at proceedings before the Crown Tribunal, undertaking efforts for endorsement of royal propositions by the local nobility, or accepting the role of royal envoy to the Zator sejmiks. It appears that the Pisarzowski letters, which are currently held at the Jagiellonian Library, present the political status of a representative of the middle nobility in a new light: of someone who did not belong to the state elite, but aspired to this role.

Słowa kluczowe

Jan Pisarzowski, Wazowie, korespondencja staropolska, Trybunał Koronny, sejmiki; Jan Pisarzowski, House of Vasa, Old-Polish correspondence, Crown Tribunal, sejmiks

Jan Pisarzowski, House of Vasa, Old-Polish correspondence, Crown Tribunal, sejmiks

Bibliografia

Pobierz bibliografię

Źródła rękopiśmienne

Archiwum Główne Akt Dawnych we Warszawie: ASK IV, 31.

Biblioteka Jagiellońska w Krakowie: rkps 3755, 5815, 5816.

Źródła drukowane

Akta sejmikowe województwa krakowskiego, t. II: 1620–1660, fasc. II, wyd. A. Przyboś, Kraków 1953.

t. III: 1661–1673, wyd. A. P r z y b o ś, Kraków 1953.

Radziwiłł A.S., Pamiętniki o dziejach w Polsce, t. II: 1637–1646, wyd. A. Przyboś, R. Żelewski, Warszawa 1980.

Opracowania

Anusik Z., Z dziejów rodu książąt Ostrogoskich [w:] Z. Anusik, Studia i szkice staropolskie, Łódź2011, s. 408–495.

Augustyniak U., Elita władzy – elita wpływów – elita uznania. Rywalizacja w kręgu elit politycznych jako czynnik zmiany systemu rządów i modernizacji struktur władzy w Rzeczypospolitej czasów Wazów [w:] Społeczeństwo staropolskie, t. V: Społeczeństwo, a elity, red. J.M. Dacha-Górzyńska, A. Karpliński, Warszawa 2018, s. 87–115.

Boniecki A., Herbarz polski, t. VIII, XII–XIII, Warszawa 1906–1909.

Byliński J., Jan Swoszowski – wytrawny parlamentarzysta i prawnik z czasów Zygmunta III Wazy, „Sobótka” 1992, t. II–III, s. 175–188.

Czapliński W., Elekcja ostatniego polskiego biskupa wrocławskiego w 1625 r., Wrocław 1948.

Czapliński W., Karol Ferdynand Waza (1613–1655), PSB, t. XII, Wrocław 1966, s. 85–87.

Czapliński W., Łubieński Stanisław h. Pomian, PSB, t. XVIII, Wrocław–Warszawa–Kraków 1973, s. 498–501.

Ćwięczek G., Królewicz Karol Ferdynand Waza jako biskup wrocławski [w:] Studia z historii Kościoła w Polsce, t. II, red. H. Rybus, Warszawa 1973, s. 5–269.

Ferenc M., Dzieje Oświęcimia i ziemi oświęcimskiej od 1564 roku do 1772 roku [w:] Oświęcim. Miasto pogranicza, red. B. Czwojdrak, K. Miroszewski, P. Węcowski, t. I, Warszawa 2018, s. 133–177.

Fijałkowski P., Żydzi w województwach łęczyckim i rawskim w XV– XVIII w., Warszawa 1999.

Folwarski H., ks., Poczet opatów klasztoru kanoników regularnych w Czerwińsku [w:] Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, red. A. Schletz, Kraków 1948, s. 5–81.

Guldon Z., Wijaczka J., Procesy o mordy rytualne w Polsce w XVI– XVIII wieku, Kielce 1995.

Keckowa A., Jan z Obór herbu Pierzchała vel Roch, PSB, t. XXIII, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, s. 436–437.

Kwiatek A., Jan Pisarzowski herbu Starykoń. Kariera prowincjonalnego szlachcica, Kraków 2019 [egz. pracy mgr w Arch. UJ].

Kwiatek A., Przyczynek do biografii Jana Pisarzowskiego z Pisarzowic, pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego, sześciokrotnego deputata do Trybunału Koronnego [w:] Dwory i życie dworskie w nowożytnej Europie (XVI–XVIII w.), red. P. Kuc, Kraków 2020, s. 95–116.

Kowalska H., Laskowski Stanisław h. Dąbrowa, PSB, t. XVI, Wrocław–Warszawa–Kraków 1971, s. 533.

Niesiecki K., Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, t. VII–VIII, Lipsk 1841.

Przyboś K., Pisarzowski Jan h. Starykoń, PSB, t. 24, Wrocław 1981, s. 552–553.

Putek J., O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie. Szkice z dziejów pogranicza polsko-śląskiego, Kraków 1938.

Tygielski W., Epistolografia staropolska jako źródło do badania mechanizmów politycznych, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1998, nr 33, s. 63–79.

Tygielski W., Listy, ludzie, władza. Patronat Jana Zamoyskiego w świetle korespondencji, Warszawa 2007.

Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku. Spisy, red. A. Gąsiorowski, t. III, z. IV: Urzędnicy województwa sandomierskiego XVI– XVIII wieku, oprac. K. Chłapowski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1993, t. IV, z. II: Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku, oprac. S. Cynarski, A. Falniowska-Gradowska, Kórnik 1990.

Wisner H., Zygmunt III Waza, Wrocław 1991.

Wyczański A., Szlachta krakowska – uczestnicy synodów różnowierczych 1560–1570, „Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej” 2002, t. 47, s. 305–310.

Załuski J.J., bp, Morderstwa rytualne w Polsce do połowy XVIII wieku, Warszawa 1914.

Żojdź K., Wszyscy ludzie króla. Zygmunt III Waza i jego stronnicy w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszych dekadach XVII wieku, Toruń 2019.

Żychliński T., Złota księga szlachty polskiej, Poznań 1887.

Informacje

Informacje: Prace Historyczne, 2022, Numer 149 (2), s. 391 - 404

DOI: https://doi.org/10.4467/20844069PH.22.020.15680

Typ artykułu: Oryginalny artykuł naukowy

Tytuły:

Polski:

Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679)

Angielski:

The Vasas’ letters to the writer and land judge from Zator – Jan Pisarzowski (1599–1679)

Autorzy

Agata Kwiatek

https://orcid.org/0000-0001-5870-6805

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska, ul. Gołębia 24, 31-007 Kraków

Publikacja: 29.09.2022

Status artykułu: Otwarte

Licencja: CC BY

Udział procentowy autorów:

Agata Kwiatek (Autor) - 100%

Korekty artykułu:

Języki publikacji:

Polski

Liczba wyświetleń: 584

Liczba pobrań: 440

<div id="cke_pastebin"> Listy Wazów do pisarza i sędziego ziemskiego zatorskiego Jana Pisarzowskiego (1599–1679)</div>

Pobierz xml